آزمون یا تست عبارت است از وسیله­ای که به طور علمی تهیه می­شود و برای اندازه­گیری عینی استعدادها و توانایی­های فردی به کار می­رود.

نقش اصلی هر آزمون روانی اساسا اندازه­گیری تفاوت­های فردی یا تفاوت­هایی است که در فرد بخصوصی در مواقع مختلفی دیده می­شود. این امر که شرایط اجرای آزمون تا چه اندازه می­تواند نتایج آن را تحت تاثیر قرار دهند، نکته­ای است که باید مورد توجه خاص قرار گیرد. تحقیقات نشان می­دهد که عوامل بی­شمار ظریفی ممکن است نمره­های آزمون­های توانایی و شخصیتی را تحت تاثیر قرار دهند. مثلا اجرای آزمون توسط شخص آشنا یا فرد کم اطلاع، تفاوت معنی­داری را درنتایج آزمون­ها به وجود می­آورد.

صلاحیت و آمادگی­های متعددی لازم است تا شخص بتواند به آزمایش­های روانشناختی اقدام کند. کاربرد آزمون­ها، فنی است که تنها از طریق آموزش منظم و طولانی کسب می­شود. انتقال این فن به افراد ذيصلاح­ را فقط باید مراکز علمی به عهده بگیرند.

آندره­ری روانشناس سوئیسی، در مورد لزوم آموزش شغلی اجرا کنندگان آزمون­ها چنین می­نوسید: « همه مردم می­توانند رادیوگرافی یاد بگیرند، زیرا رادیوگرافی نوعی فن عکاسی است. اما، برای تشریح، تفسیر و اخذ حداکثر نتیجه از عکس، وجود متخصصان باتجربه لازم خواهد بود. در مورد تشخیص به کمک آزمون­های روانی نیز همین گفته صادق است. اگرچه اجرای آزمون­ها در صورت داشتن صلاحیت، خیلی آسان می­شود و هرچند تفسیر بعضی نتایج خاص هم بسیار آسان به نظر می­رسد، پیچیدگی و دشواری تشخیص، در صورتی که بخواهیم سازمان ذهنی فرد را بطور عمیق تحلیل کنیم، همچنان به جای خود باقی خواهد بود.»

برای جلوگیری از استفاده نابجا از آزمون­های روانی، تعیین برخی ضابطه­های علمی در مورد آزمون­ها و تفسیر نتایج آن ضروری است. رعایت این شرط که آزمون­ها توسط افراد واجد صلاحیت به کار روند، نخستین قدم در زمینه جلوگیری از کاربردهای نابجای آزمون­های روانشناختی است. اینکه اجرا کننده آزمون واجد چه شرایطی باشد، بستگی به نوع آزمون دارد. مثلا کاربرد صحیح آزمون­های انفرادی هوشی و اغلب آزمون­های